Przejdź do treści głównej

Rozszerzenie UE

Czym jest rozszerzenie UE?

Rozszerzeniem UE nazywamy sytuację, kiedy do Unii Europejskiej przystępują kolejne kraje. W dotychczasowej historii UE odbyło się to kilkukrotnie i za każdym razem prowadziło do zmian w Unii oraz w krajach do niej przystępujących.   

Rozszerzenie UE w znacznym stopniu pomogło w budowaniu stabilności, pokoju i dobrobytu na całym kontynencie.

Dlaczego warto być w UE

Rozszerzenie przynosi wiele korzyści nowym państwom członkowskim. Są to między innymi:

  • stabilność polityczna
  • swoboda wyboru miejsca zamieszkania, nauki lub pracy w całej UE dla wszystkich Europejczyków
  • intensywniejsza wymiana handlowa dzięki dostępowi do jednolitego rynku
  • zwiększone finansowanie i inwestycje
  • wyższe standardy społeczne, środowiskowe i konsumenckie.

Więcej informacji o zaletach członkostwa w Unii Europejskiej i o jej osiągnięciach

Co z tego ma UE

Rozszerzenie przynosi korzyści również Unii, ponieważ oznacza:

  • większy dobrobyt i nowe możliwości dla europejskich przedsiębiorstw i obywateli
  • silniejszą pozycję na arenie międzynarodowej
  • większą różnorodność kulturową
  • propagowanie demokracji, praworządności i praw człowieka
  • inwestycję w pokój i bezpieczeństwo w Europie.

Jakie kraje mogą zostać członkami UE?

Do UE może przystąpić każdy kraj europejski, który spełni kryteria członkostwa, tak zwane kryteria kopenhaskie. Kraje, które chcą wejść do UE, muszą na przykład:

  • mieć stabilne instytucje gwarantujące demokrację, rządy prawa, przestrzeganie praw człowieka oraz poszanowanie i ochronę mniejszości 
  • mieć sprawnie funkcjonującą gospodarkę rynkową i być zdolnymi do poradzenia sobie z presją konkurencyjną na rynku UE 
  • być zdolnymi do wzięcia na siebie zobowiązań wynikających z członkostwa w UE, w tym do wdrożenia całego prawa UE i przestrzegania celów Unii. 

Jak wygląda proces rozszerzenia?

Każdy kraj, który ubiega się o członkostwo w UE, aby wejść do Unii, musi spełnić te same surowe wymogi i przejść przez takie same wymagające procedury. 

Proces ten, nazywany procesem akcesyjnym, obejmuje trzy główne etapy. Są to:  

Etap 1: Uzyskanie statusu kandydata

Kraj zainteresowany przystąpieniem do UE musi złożyć do Rady UE wniosek o członkostwo. Rada zwraca się następnie do Komisji Europejskiej o sprawdzenie, czy kraj ubiegający się o członkostwo jest w stanie spełnić kryteria.

Na podstawie zaleceń Komisji Rada decyduje, czy przyznać temu krajowi status kraju kandydującego i rozpocząć formalne negocjacje w sprawie jego przystąpienia do Unii. Wszystkie kraje członkowskie UE muszą zaakceptować tę decyzję.

Etap 2: Negocjacje w sprawie członkostwa 

Podczas negocjacji w sprawie członkostwa kraj kandydujący przygotowuje się do wdrożenia przepisów i norm UE, czyli jej dorobku prawnego.

W trakcie całych negocjacji Komisja monitoruje postępy kraju kandydującego w realizacji reform i regularnie zdaje z tego relację Radzie i Parlamentowi Europejskiemu w sprawozdaniach i komunikatach.

Etap 3: Przystąpienie do UE

Po zakończeniu negocjacji Komisja wydaje opinię na temat gotowości kraju kandydującego do przystąpienia do UE. Jeżeli Komisja stwierdzi, że kandydat jest gotowy, przygotowywany jest traktat o przystąpieniu. Ten dokument zawiera szczegółowe informacje na temat warunków członkostwa danego kraju w UE.

Następnie traktat o przystąpieniu muszą zatwierdzić Komisja Europejska, Rada Europejska i Parlament Europejski. Później zostanie on podpisany i ratyfikowany przez wszystkie kraje członkowskie UE i kraj kandydujący. 

Kraj kandydujący oficjalnie przystępuje do UE w dniu podanym w traktacie akcesyjnym.

Historia UE

Unię Europejską założyło sześć krajów. Od tamtej pory siedem razy przyjmowano do niej nowe kraje. Dzisiaj do UE należy 27 krajów. 

  1. 01-07-2013
    Siódme rozszerzenie UE

    Chorwacja przystępuje do UE i zostaje jej najmłodszym członkiem.

  2. 1.01.2007
    Szóste rozszerzenie UE

    Bułgaria i Rumunia przystępują do UE.

  3. 1.05.2004
    Piąte rozszerzenie UE

    Do UE wchodzi dziesięć kolejnych państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry. Jest to największe rozszerzenie pod względem liczby krajów i liczby ludności.

  4. 1.01.1995
    Czwarte rozszerzenie UE

    Austria, Finlandia i Szwecja przystępują do Unii Europejskiej (UE) (po wejściu w życie traktatu z Maastricht w 1993 r. EWG stała się Unią Europejską). Unia składa się już z 15 państw członkowskich i obejmuje niemal całą Europę Zachodnią.

  5. 1.01.1986
    Trzecie rozszerzenie UE

    Hiszpania i Portugalia przystępują do EWG. Liczba państw członkowskich wynosi 12.

  6. 1.01.1981
    Drugie rozszerzenie UE

    Wraz z przystąpieniem Grecji liczba członków EWG osiąga okrągłą dziesiątkę.

  7. 1.01.1973 
    Pierwsze rozszerzenie UE 

    Dania, Irlandia i Wielka Brytania przystępują do EWG, która od tej pory liczy dziewięciu członków.

  8. 25.03.1957
    Kraje założycielskie

    Belgia, Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg i Holandia podpisują traktat rzymski. Powstaje Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG), która ostatecznie przerodzi się w dzisiejszą UE.

Perspektywy

Możliwe jest dalsze rozszerzenie UE, ponieważ trwa proces akcesyjny dziesięciu krajów kandydujących.

Kraje kandydujące

Kraje te otrzymały status krajów kandydujących i obecnie reformują swoje przepisy w celu dostosowania ich do przepisów, regulacji i norm UE.

Potencjalne kraje kandydujące

Potencjalne kraje kandydujące złożyły wniosek o przyjęcie do UE, ale nie otrzymały jeszcze statusu kraju kandydującego.