(1)

Id-Direttiva tal-Kunsill 98/83/KE (4) ġiet emendata b’mod sostanzjali għal diversi drabi (5). Billi għandhom isiru aktar emendi, jenħtieġ li dik id-Direttiva tiġi riformulata fl-interess taċ-ċarezza.

(2)

Id-Direttiva 98/83/KE stabbiliet il-qafas legali biex is-saħħa tal-bniedem titħares mill-effetti ħżiena ta’ kwalunkwe tniġġis tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem billi jkun żgurat li dan ikun nadif u tajjeb. Jenħtieġ li din id-Direttiva tfittex li tilħaq l-istess objettiv u jenħtieġ li ttejjeb l-aċċess għal ilma bħal dan għal kulħadd fl-Unjoni. Għalhekk, hu meħtieġ li jiġu stabbiliti, fil-livell tal-Unjoni, rekwiżiti minimi li magħhom jenħtieġ li jikkonforma l-ilma maħsub għal dak l-għan. L-Istati Membri jenħtieġ li jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem ma jkun fih ebda mikroorganiżmi u parassiti u ebda sustanzi li, f’numri jew konċentrazzjonijiet, f’ċerti każijiet, jikkostitwixxu periklu potenzjali għas-saħħa tal-bniedem, u li jissodisfa dawk ir-rekwiżiti minimi.

(3)

Jenħtieġ li l-ilmijiet naturali minerali u ilmijiet li huma prodotti mediċinali jiġu esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva, peress li dawn it-tipi ta’ ilma huma koperti mid-Direttivi 2009/54/KE (6) u 2001/83/KE (7) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill rispettivament. Madankollu, id-Direttiva 2009/54/KE tittratta kemm ilmijiet minerali naturali kif ukoll ilma tan-nixxiegħa, u jenħtieġ li l-kategorija tal-aħħar biss tkun eżentata mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva. Skont it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 9(4) tad-Direttiva 2009/54/KE, jenħtieġ li l-ilma tan-nixxiegħa jkun konformi ma’ din id-Direttiva u, fir-rigward tar-rekwiżiti mikrobijoloġiċi, l-ilma tan-nixxiegħa jenħtieġ li jkun konformi mad-Direttiva 2009/54/KE. Fil-każ ta’ ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem li jitqiegħed fi fliexken jew kontenituri maħsuba għall-bejgħ, jew li jintużaw fil-manifattura, il-preparazzjoni jew it-trattament ta’ ikel, jenħtieġ li, bħala kwistjoni ta’ prinċipju, dan l-ilma jkompli jikkonforma ma’ din id-Direttiva sal-punt tal-konformità, jiġifieri l-vit, u jenħtieġ li wara dak il-punt jitqies bħala ikel jekk ikun maħsub li jkun, jew raġonevolment mistenni li jiġi, inġestit mill-bniedem, skont ir-Regolament (KE) Nru 178/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8).

Barra minn hekk, l-operaturi ta’ negozji tal-ikel li jkollhom is-sors tal-ilma tagħhom stess u li jużawh għall-iskopijiet speċifiċi tan-negozju tagħhom jenħtieġ li jkunu jistgħu jiġu eżentati minn din id-Direttiva dment li jikkonformaw mal-obbligi rilevanti b’mod partikolari fir-rigward tal-analiżi tal-perikli u l-prinċipji ta’ punti ta’ kontroll kritiċi u l-azzjonijiet korrettivi skont il-leġislazzjoni rilevanti tal-Unjoni dwar l-ikel. Operaturi ta’ negozji tal-ikel li jkollhom is-sors tal-ilma tagħhom stess u jaġixxu bħala fornituri tal-ilma jenħtieġ li jikkonformaw ma’ din id-Direttiva bl-istess mod bħal kwalunkwe fornitur tal-ilma ieħor.

(4)

Wara l-konklużjoni ta’ inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej dwar id-dritt għall-ilma (‘l-inizjattiva Right2Water’), il-Kummissjoni nediet konsultazzjoni pubblika mifruxa fl-Unjoni kollha u wettqet Evalwazzjoni tal-Idoneità u l-Prestazzjoni (REFIT) tar-Regolamentazzjoni tad-Direttiva 98/83/KE. Minn dak l-eżerċizzju, deher evidenti li ċerti dispożizzjonijiet ta’ dik id-Direttiva kellhom jiġu aġġornati. Ġew identifikati erba’ oqsma fejn kien hemm lok għal titjib, jiġifieri l-lista tal-valuri parametriċi bbażati fuq il-kwalità, id-dipendenza limitata fuq approċċ ibbażat fuq ir-riskju, id-dispożizzjonijiet mhux preċiżi dwar l-informazzjoni għall-konsumatur, u d-differenzi bejn is-sistemi ta’ approvazzjoni għall-materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem u l-implikazzjonijiet li tali differenzi għandhom fuq is-saħħa tal-bniedem. Barra minn hekk, l-inizjattiva Right2Water identifikat bħala problema distinta l-fatt li parti mill-popolazzjoni, b’mod partikolari l-gruppi emarġinati, ma għandhiex aċċess għallilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, u li jkun ipprovdut dan l-aċċess huwa impenn taħt l-Għan 6 tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tal-Aġenda għall-Iżvilupp Sostenibbli 2030 tan-Nazzjonijiet Uniti.

Kwistjoni aħħarija li ġiet identifikata tikkonċerna n-nuqqas ġenerali ta’ għarfien dwar tnixxijiet tal-ilma, li huma kkawżati minn nuqqas ta’ investiment fil-manutenzjoni u t-tiġdid tal-infrastruttura tal-ilma, kif issemma wkoll fir-Rapport Speċjali Nru 12/2017 tal-5 ta’ Lulju 2017 tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri ‘Implimentazzjoni tad-Direttiva dwar l-Ilma tax-Xorb: titjib fil-kwalità tal-ilma u fl-aċċess għalih fil-Bulgarija, fl-Ungerija u fir-Rumanija, iżda l-ħtiġijiet ta’ investiment għadhom sostanzjali’.

(5)

Fl-2017, l-Uffiċċju Reġjonali għall-Ewropa tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO) wettaq reviżjoni dettaljata tal-lista ta’ parametri u tal-valuri parametriċi stabbiliti fid-Direttiva 98/83/KE sabiex jiġi stabbilit jekk hemmx bżonn li dik il-lista tiġi adattata fid-dawl tal-progress tekniku u xjentifiku. Fid-dawl tar-riżultati ta’ dik ir-reviżjoni jenħtieġ li jiġu kkontrollati patoġeni enteriċi u l-Legionella u jenħtieġ li jiżdiedu sitt parametri kimiċi jew gruppi ta’ parametri. Għal erbgħa mis-sitt parametri jew gruppi ta’ parametri l-ġodda jenħtieġ li jiġu stabbiliti valuri parametriċi li huma aktar stretti minn dawk proposti mid-WHO, iżda li xorta waħda jkunu vijabbli, u dan fid-dawl ta’ opinjonijiet xjentifiċi oħra reċenti u l-prinċipju ta’ prekawzjoni. Għal wieħed mill-parametri l-ġodda, jenħtieġ li jiġi mnaqqas l-għadd ta’ sustanzi rappreżentattivi u l-valur adattat. Għall-kromu, il-valur għadu qed jiġi rivedut mid-WHO u għalhekk, qabel ma jiġi stabbilit valur aktar strett jenħtieġ li japplika perijodu tranżitorju ta’ ħmistax-il sena. Barra minn hekk, id-WHO rrakkomandat li tliet komposti rappreżentattivi li jfixklu s-sistema endokrinali jistgħu jiġu kkunsidrati bħala valuri referenzjarji għall-valutazzjoni tal-okkorrenza ta’ komposti li jfixklu s-sistema endokrinali u l-effikaċja tat-trattament tagħhom fejn meħtieġ, b’valuri ta’ 0,1 μg/l għall-Bisfenol A, 0,3 μg/l għan-Nonilfenol u 1 ng/l għall-Beta-estradjol.

Madankollu, abbażi ta’ opinjoni tal-2015 tal-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA), ġie deċiż li jenħtieġ li waħda minn dawk it-tliet komposti, il-Bisfenol A tiżdied ma’ din id-Direttiva b’valur parametriku bbażat fuq is-saħħa ta’ 2,5 μg/l. Barra minn hekk, jenħtieġ li n-Nonilfenol u l-Beta-estradjol jiżdiedu mal-lista ta’ sorveljanza li għandha tiġi stabbilita mill-Kummissjoni skont din id-Direttiva.

(6)

Rigward iċ-ċomb, id-WHO rrakkomandat li jinżamm il-valur parametriku attwali, iżda nnutat li l-konċentrazzjonijiet jenħtieġ li jkunu baxxi sal-aktar livell raġonevolment prattikabbli. Għalhekk, jenħtieġ li jkun possibbli li l-valur attwali ta’ 10 μg/l jista’ jinżamm għal 15-il sena wara d-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva. Sa mhux aktar tard minn tmiem il-perijodu tranżitorju, jenħtieġ li l-valur parametriku taċ-ċomb ikun ta’ 5 μg/l. Barra minn hekk, peress li l-pajpijiet taċ-ċomb eżistenti fid-djar u l-bini huma kwistjoni persistenti u peress li l-Istati Membri mhux dejjem ikollhom l-awtorità meħtieġa biex jimponu s-sostituzzjoni ta’ dawk il-pajpijiet, jenħtieġ li l-valur ta’ 5 μg/l jibqa’ ta’ aspirazzjoni fir-rigward tal-obbligi relatati ma’ sistemi ta’ distribuzzjoni domestika. Madankollu, għall-materjali ġodda kollha li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, irrispettivament minn jekk għandhomx jintużaw f’sistemi ta’ provvista jew f’sistemi ta’ distribuzzjoni domestika, li għandhom jiġu awtorizzati skont din id-Direttiva, il-valur ta’ 5 μg/l jenħtieġ li japplika mill-vit.

(7)

Sabiex jiġi indirizzat it-tħassib pubbliku dejjem akbar dwar l-effetti ta’ komposti emerġenti, bħal komposti li jfixklu s-sistema endokrinali, farmaċewtiċi u mikroplastiċi, fuq is-saħħa tal-bniedem permezz tal-użu tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, u biex jiġu indirizzati komposti emerġenti ġodda fil-katina tal-provvista, jenħtieġ li jiġi introdott mekkaniżmu ta’ lista ta’ sorveljanza f’din id-Direttiva. Il-mekkaniżmu tal-lista ta’ sorveljanza ser jippermetti reazzjoni għat-tħassib dejjem akbar b’mod dinamiku u flessibbli. Ser jippermetti wkoll li jingħata segwitu għal għarfien ġdid dwar ir-rilevanza għas-saħħa tal-bniedem ta’ dawk il-komposti emerġenti u għal għarfien ġdid dwar l-approċċi u l-metodoloġiji ta’ monitoraġġ l-aktar xierqa. Dan il-mekkaniżmu ta’ lista ta’ sorveljanza għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem huwa parti mir-reazzjoni għal diversi politiki rilevanti tal-Unjoni, kif stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta’ Marzu 2019“Approċċ Strateġiku tal-Unjoni Ewropea għall-Farmaċewtiċi fl-Ambjent”, il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-7 ta’ Novembru 2018“Lejn qafas tal-Unjoni Ewropea dwar l-interferenti endokrinali” u l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tas-26 ta’ Ġunju 2019“Lejn Strateġija tal-Unjoni rigward il-Politika dwar is-Sustanzi Kimiċi”.

(8)

Id-WHO irrakkomandat ukoll li jkun hemm valuri inqas stretti għal tliet valuri parametriċi, u li ħames parametri jitneħħew mil-lista ta’ parametri u valuri parametriċi stabbiliti fid-Direttiva 98/83/KE. Madankollu, mhux dawk il-bidliet kollha jitqiesu bħala meħtieġa, billi l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju li ġie introdott bid-Direttiva tal-Kummissjoni (UE) 2015/1787 (9) jippermetti lill-fornituri tal-ilma jneħħu parametru mil-lista ta’ parametri li għandhom jiġu mmonitorjati, taħt ċerti kondizzjonijiet. Diġà hemm fis-seħħ tekniki tat-trattament biex jintlaħqu dawk il-valuri parametriċi.

(9)

Il-valuri parametriċi stabbiliti f’din id-Direttiva huma bbażati fuq it-tagħrif xjentifiku disponibbli u l-prinċipju ta’ prekawzjoni u jintgħażlu biex ikun żgurat li l-ilma maħsub għal konsum mill-bniedem jista’ jinxtorob bla periklu matul il-ħajja kollha, u allura jiżguraw livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa.

(10)

Jenħtieġ li jintlaħaq bilanċ biex jiġu evitati kemm riskji mikrobijoloġiċi kif ukoll dawk kimiċi u, minħabba f’hekk u fid-dawl tal-fatt li fil-ġejjieni dawn il-valuri parametriċi ser jerġgħu jiġu riveduti, jenħtieġ li l-istabbiliment tal-valuri parametriċi applikabbli għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jiġi msejjes fuq il-konsiderazzjonijiet tas-saħħa pubblika u fuq metodu ta’ valutazzjoni tar-riskju.

(11)

Il-parametri indikaturi ma għandhom ebda impatt dirett fuq is-saħħa pubblika. Madankollu, dawn huma importanti bħala mezz biex jiġi ddeterminat il-funzjonament tal-faċilitajiet ta’ produzzjoni u ta’ distribuzzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem u biex tiġi evalwata l-kwalità tal-ilma. Dawn il-parametri jistgħu jgħinu biex jiġu identifikati nuqqasijiet fit-trattament tal-ilma u għandhom rwol importanti wkoll fit-tisħiħ u ż-żamma tal-fiduċja tal-konsumatur fil-kwalità tal-ilma. Għalhekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li tali parametri jiġu mmonitorjati.

(12)

Biex iħarsu s-saħħa tal-bniedem fit-territorji tagħhom, meta jkun hemm bżonn, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu meħtieġa jistabbilixxu valuri għal parametri addizzjonali mhux inklużi fl-Anness I, abbażi tal-prinċipju ta’ prekawzjoni.

(13)

Ilma sikur maħsub għall-konsum mill-bniedem ifisser mhux biss in-nuqqas ta’ mikroorganiżmi u sustanzi li jagħmlu l-ħsara, iżda wkoll il-preżenza ta’ ċerti ammonti ta’ minerali naturali u elementi essenzjali, peress li l-konsum fit-tul ta’ ilma mhux mineralizzat jew ilma baxx ħafna fl-elementi essenzjali bħall-kalċju u l-manjeżju jista’ jikkomprometti s-saħħa tal-bniedem. Ċertu ammont ta’ tali minerali huwa wkoll vitali sabiex jiġi żgurat li l-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem la jkun aggressiv u lanqas korrużiv u sabiex tittejjeb it-togħma ta’ ilma ta’ dan it-tip. Konċentrazzjonijiet minimi ta’ tali minerali f’ilma mrattab jew demineralizzat jistgħu jitqiesu skont il-kundizzjonijiet lokali.

(14)

L-ippjanar tas-sikurezza u elementi bbażati fuq ir-riskju għall-prevenzjoni ġew ikkunsidrati biss sa ċertu punt fid-Direttiva 98/83/KE. L-ewwel elementi ta’ approċċ ibbażat fuq ir-riskju kienu introdotti fl-2015 fid-Direttiva (UE) 2015/1787, biex l-Istati Membri jitħallew jidderogaw mill-programmi ta’ monitoraġġ stabbiliti tagħhom, dment li jitwettqu valutazzjonijiet tar-riskju kredibbli li jistgħu jkunu bbażati fuq il-Linji Gwida tad-WHO għall-Kwalità tal-Ilma tax-Xorb (linji gwida tad-WHO). Il-Linji Gwida tad-WHO, li jistabbilixxu l-hekk imsejjaħ approċċ tal-“Pjan tas-Sigurtà tal-Ilma”, inkluż għal komunitajiet żgħar, flimkien mal-istandard EN 15975-2 dwar is-sigurtà tal-provvista tal-ilma tax-xorb, huma prinċipji rikonoxxuti f’livell internazzjoni li fuqhom huma bbażati l-produzzjoni u d-distribuzzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, u l-monitoraġġ u l-analiżi ta’ parametri f’ilma ta’ dan it-tip. Dawk l-ewwel elementi ta’ approċċ ibbażat fuq ir-riskju jenħtieġ li jinżammu f’din id-Direttiva.

(15)

Biex jiġi żgurat li l-elementi ta’ approċċ ibbażat fuq ir-riskju introdott fid-Direttiva (UE) 2015/1787 ma jkunux limitati għal aspetti ta’ monitoraġġ, biex il-ħin u r-riżorsi jiġu ffukati fuq ir-riskji rilevanti u fuq miżuri kosteffettivi applikati fis-sors, u biex jiġi evitat li jsiru analiżijiet u sforzi b’rabta ma’ kwistjonijiet li mhumiex rilevanti, huwa xieraq li jiġi stabbilit approċċ komplut għas-sigurtà tal-ilma ibbażat fuq ir-riskju, li jkopri l-katina kollha tal-provvista, miż-żona ta’ wesgħa, l-astrazzjoni, it-trattament, il-ħżin u d-distribuzzjoni sal-punt ta’ konformità. Dak l-approċċ jenħtieġ li jkun ibbażat fuq l-għarfien miksub u l-azzjonijiet imwettqa skont id-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) u jenħtieġ li jikkunsidra b’mod aktar effettiv l-impatt tat-tibdil fil-klima fuq ir-riżorsi tal-ilma. Dak l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jenħtieġ li jikkonsisti minn tliet komponenti. L-ewwel, identifikazzjoni tal-perikli assoċjati maż-żoni ta’ wesgħa għall-punti tal-astrazzjoni (‘valutazzjoni tar-riskju u ġestjoni tar-riskju taż-żoni ta’ wesgħa għall-punti tal-astrazzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem’), f’konformità mal-Linji Gwida u mal-Manwal tal-Pjan tas-Sigurtà tal-Ilma tad-WHO. It-tieni, possibbiltà li l-fornitur tal-ilma jadatta l-monitoraġġ għar-riskji ewlenin u jieħu l-miżuri meħtieġa għall-ġestjoni tar-riskji identifikati fil-katina tal-provvista mill-astrazzjoni, it-trattament, il-ħżin u d-distribuzzjoni tal-ilma (‘valutazzjoni tar-riskju u l-ġestjoni tar-riskju għas-sistema tal-provvista’). It-tielet, valutazzjoni tar-riskji potenzjali li jirriżultaw mis-sistemi ta’ distribuzzjoni domestika, bħall-Legionella jew iċ-ċomb (‘valutazzjoni tar-riskju tas-sistema ta’ distribuzzjoni domestika’), b’attenzjoni speċjali għall-postijiet ta’ prijorità. Dawk il-valutazzjonijiet jenħtieġ li jiġu riveduti b’mod regolarim fost oħrajn, b’rispons għal theddidiet minn avvenimenti estremi tat-temp relatati mal-klima, għal bidliet magħrufa tal-attività tal-bniedem fiż-żona ta’ astrazzjoni jew b’rispons għal inċidenti relatati mas-sorsi. Jenħtieġ li l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jiżgura skambju kontinwu ta’ informazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti u l-fornituri tal-ilma.

(16)

Sabiex jitnaqqas il-piż amministrattiv potenzjali għall-fornituri tal-ilma li jipprovdu bejn 10 m3 u 100 m3 kuljum bħala medja jew li jfornu bejn 50 u 500 persuna, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jeżentaw lil dawk il-fornituri tal-ilma milli jwettqu valutazzjoni tar-riskju tas-sistema ta’ provvista dment li jsir monitoraġġ regolari skont din id-Direttiva. Bħala eċċezzjoni, l-implimentazzjoni tal-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jenħtieġ li tkun adattata għar-restrizzjonijiet speċifiċi tas-settur tal-bastimenti marittimi li jwettqu desalinizzazzjoni tal-ilma u jġorru l-passiġġieri. Il-bastimenti marittimi li jtajru l-bandiera tal-Unjoni jikkonformaw mal-qafas regolatorju internazzjonali meta jbaħħru f’ilmijiet internazzjonali. Jenħtieġ li jiġi żgurat li tingħata prijorità lir-regolamenti internazzjonali eżistenti jew l-istandards rikonoxxuti internazzjonalment, bħall-programm tas-sanità tal-bastimenti żviluppat mis-Servizz tas-Saħħa Pubblika tal-Istati Uniti, li huma aktar dettaljati u aktar stretti u li japplikaw għall-bastimenti fl-ilmijiet internazzjonali.

(17)

Valutazzjoni tar-riskju u ġestjoni tar-riskju taż-żoni ta’ wesgħa għall-punti tal-astrazzjoni jenħtieġ li jieħdu approċċ olistiku u jkunu immirati lejn it-tnaqqis tal-livell ta’ trattament meħtieġ għall-produzzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, pereżempju billi jitnaqqsu l-pressjonijiet li jikkawżaw it-tniġġis tal-korpi tal-ilma użati għall-astrazzjoni ta’ ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jew ir-riskju ta’ dak it-tniġġis. Għal dak il-għan, jenħtieġ li l-Istati Membri jikkaratterizzaw iż-żoni ta’ wesgħa għall-punti tal-astrazzjoni, u jidentifikaw il-perikli u l-avvenimenti perikolużi li jistgħu jikkawżaw deterjorament fil-kwalità tal-ilma, bħal sorsi possibbli ta’ tniġġis tal-ilma assoċjati ma’ dawk iż-żoni ta’ wesgħa.

Meta meħtieġ fid-dawl tal-identifikazzjoni tal-perikli, jenħtieġ li l-Istati Membri jimmonitorjaw is-sustanzi niġġiesa li jidentifikaw bħala rilevanti bħan-nitrati, il-pestiċidi jew il-prodotti mediċinali identifikati skont id-Direttiva 2000/60/KE, jew minħabba l-preżenza naturali tagħhom fiż-żona tal-astrazzjoni, bħal fil-każ tal-arseniku, jew minħabba informazzjoni mingħand fornituri tal-ilma, per eżempju fir-rigward ta’ żieda f’daqqa fil-konċentrazzjoni ta’ parametru speċifiku f’ilma mhux ittrattat. Meta l-ilmijiet tal-wiċċ jintużaw għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, jenħtieġ li l-Istati Membri jagħtu attenzjoni partikolari fil-valutazzjoni tar-riskju tagħhom lil mikroplastiċi u lil komposti li jfixklu s-sistema endokrinali, bħan-Nonilfenol u l-Beta-estradjol, u jenħtieġ li, fejn ikun meħtieġ, jeżiġu li l-fornituri tal-ilma jimmonitorjaw u, fejn xieraq, iwettqu trattament għal dawk il-parametri u oħrajn inklużi fil-lista ta’ sorveljanza jekk jitqiesu ta’ periklu potenzjali għas-saħħa tal-bniedem. Abbażi tal-valutazzjoni tar-riskju taż-żoni ta’ wesgħa għall-punti tal-astrazzjoni, jenħtieġ li jittieħdu miżuri ta’ ġestjoni li jipprevjenu jew jikkontrollaw ir-riskji identifikati biex jissalvagwardjaw il-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Meta Stat Membru jsib, permezz tal-identifikazzjoni tal-perikli u l-avvenimenti perikolużi, li parametru mhuwiex preżenti f’żoni ta’ wesgħa għall-punti tal-astrazzjoni, pereżempju minħabba li dik is-sustanza qatt ma tinstab fil-korpi tal-ilma ta’ taħt l-art jew fil-korpi tal-ilma tal-wiċċ, jenħtieġ li l-Istat Membru jinforma lill-fornituri tal-ilma rilevanti u jenħtieġ li jkun jista’ jippermettilhom inaqqsu l-frekwenza tal-monitoraġġ għal dak il-parametru, jew ineħħu dak il-parametru mil-lista ta’ parametri li għandhom jiġu mmonitorjati, mingħajr ma titwettaq valutazzjoni tar-riskju tas-sistema ta’ provvista.

(18)

Id-Direttiva 2000/60/KE teħtieġ li l-Istati Membri jidentifikaw il-korpi tal-ilma li jintużaw għall-astrazzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, li jimmonitorjawhom, u li jieħdu l-miżuri meħtieġa biex tiġi evitata deterjorazzjoni fil-kwalità tagħhom sabiex jitnaqqas il-livell ta’ trattament ta’ purifikazzjoni meħtieġ fil-produzzjoni tal-ilma tajjeb għall-konsum mill-bniedem. Biex jiġi evitat li jkun hemm duplikazzjoni tal-obbligi, jenħtieġ li, meta jwettqu l-identifikazzjoni tal-perikli u l-avvenimenti perikolużi, l-Istati Membri jagħmlu użu mir-riżultati disponibbli tal-monitoraġġ li jkunu rappreżentattivi taż-żoni ta’ wesgħa, miksuba skont l-Artikoli 7 u 8 tad-Direttiva 2000/60/KEjew skont leġislazzjoni rilevanti oħra tal-Unjoni. Madankollu, f’każijiet fejn tali data tal-monitoraġġ ma tkunx disponibbli, il-monitoraġġ tal-parametri, is-sustanzi jew sustanzi niġġiesa rilevanti jista’ jiġi implimentat sabiex jappoġġa l-karatterizzazzjoni taż-żoni ta’ wesgħa u jivvaluta r-riskji potenzjali. Tali monitoraġġ jenħtieġ li jiġi stabbilit b’kunsiderazzjoni tas-sitwazzjonijiet lokali u s-sorsi ta’ tniġġis.

(19)

Fil-punt li fih l-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem joħroġ mill-vitien li normalment jintużaw għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, jeħtieġ li jkun hemm konformità mal-valuri parametriċi stabbiliti f’din id-Direttiva għall-għanijiet li tiġi evalwata l-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Madankollu, il-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem tista’ tkun affettwata mis-sistemi ta’ distribuzzjoni domestika. Id-WHO tinnota li, mill-patoġeni kollha li jinġarru mill-ilma, il-Legionella tikkawża l-ogħla piż sanitarju fl-Unjoni. Din tiġi trażmessa permezz tan-nifs minn sistemi tal-ilma sħun, pereżempju waqt li dak li jkun ikun qed jieħu doċċa. Għalhekk, hija marbuta b’mod ċar mas-sistemi ta’ distribuzzjoni domestika. Billi l-impożizzjoni ta’ obbligu unilaterali biex il-postijiet pubbliċi u privati kollha jiġu mmonitorjati għal dan il-patoġenu twassal għal spejjeż mhux raġonevoli u għoljin wisq, valutazzjoni tar-riskju tas-sistemi tad-distribuzzjoni domestika hija iktar adattata biex tindirizza din il-kwistjoni. Barra minn hekk, anki r-riskji potenzjali li jistgħu jirriżultaw minn prodotti u minn materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jenħtieġ li jiġu kkunsidrati f’dik il-valutazzjoni tar-riskju. Għalhekk, il-valutazzjoni tar-riskju tas-sistemi tad-distribuzzjoni domestika jenħtieġ li tinkludi, fost l-oħrajn, fokus fuq il-monitoraġġ ta’ postijiet ta’ prijorità, kif identifikati mill-Istati Membri, bħal sptarijiet, istituzzjonijiet tal-kura tas-saħħa, djar tal-anzjani, faċilitajiet għall-indukrar tat-tfal, skejjel, istituzzjonijiet edukattivi, binjiet b’faċilità ta’ akkomodazzjoni, ristoranti, bars, ċentri sportivi u kummerċjali, faċilitajiet ta’ divertiment, ta’ rikreazzjoni u ta’ wiri, istituzzjonijiet penali u żoni għall-ikkampjar, u valutazzjoni tar-riskji li jirriżultaw mis-sistemi ta’ distribuzzjoni domestika u mill-prodotti u l-materjali relatati. Abbażi tal-valutazzjoni tar-riskju, jenħtieġ li l-Istati Membri jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw, fost l-oħrajn, li jiġu stabbiliti miżuri xierqa ta’ kontroll u ta’ ġestjoni, pereżempju f’każi ta’ tifqigħat, f’konformità mal-gwida mid-WHO, u li l-migrazzjoni ta’ sustanzi potenzjalment ta’ ħsara minn prodotti għall-bini ma tkunx ta’ periklu għas-saħħa tal-bniedem.

(20)

Id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 98/83/KE dwar l-assigurazzjoni tal-kwalità tat-trattament, it-tagħmir u l-materjali ma rnexxielhomx joħolqu rekwiżiti ta’ iġjene għal prodotti f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. B’riżultat ta’ dan, approvazzjonijiet tal-prodotti fil-livell nazzjonali huma stabbiliti, b’rekwiżiti li jvarjaw minn Stat Membru għall-ieħor. Minħabba f’hekk, il-manifatturi jsibuha diffiċli u għalja biex jikkummerċjalizzaw il-prodotti tagħhom madwar l-Unjoni u l-Istati Membri wkoll isibuha għalja. Barra minnhekk, il-konsumaturi u l-fornituri tal-ilma jsibuha diffiċli jkunu jafu jekk il-prodotti jissodisfawx ir-rekwiżiti tas-saħħa. L-istabbiliment ta’ rekwiżiti minimi armonizzati f’din id-Direttiva għal materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem ser jikkontribwixxi biex jintlaħaq livell uniformi ta’ protezzjoni tas-saħħa madwar l-Unjoni, kif ukoll funzjonament aħjar tas-suq intern. Barra minn hekk, ir-Regolament (UE) 2019/1020 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11) jistabbilixxi mekkaniżmu ta’ sorveljanza ġenerali tas-suq għall-prodotti madwar l-Unjoni, bil-għan li jiġi żgurat li fis-suq tal-Unjoni jitqiegħdu biss għad-dispożizzjoni l-prodotti konformi li jissodisfaw ir-rekwiżiti li jipprovdu livell għoli ta’ protezzjoni tal-interessi pubbliċi, bħas-saħħa u s-sikurezza inġenerali, is-saħħa u s-sikurezza fuq il-post tax-xogħol, il-protezzjoni tal-konsumaturi, il-protezzjoni tal-ambjent u s-sigurtà pubblika. Dak ir-Regolament jipprovdi li, jekk fil-ġejjieni tiġi adottata leġislazzjoni ġdida tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, tkun dik il-leġislazzjoni li jkollha tispeċifika jekk ir-Regolament (UE) 2019/1020 għandux japplika għal dik il-leġislazzjoni wkoll. Sabiex jiġi żgurat li jistgħu jittieħdu miżuri ta’ sorveljanza xierqa tas-suq fir-rigward ta’ prodotti li mhumiex diġà koperti bir-Regolament (UE) 2019/1020 iżda li jkunu affettwati minn din id-Direttiva, huwa xieraq li tkun prevista l-applikazzjoni ta’ dak ir-Regolament għal dawk il-prodotti.

(21)

In-natura ta’ materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jista’ jkollha impatt fuq il-kwalità ta’ dan l-ilma permezz tal-migrazzjoni ta’ sustanzi potenzjalment ta’ ħsara, bit-tisħiħ tat-tkabbir mikrobiku jew billi jkollha influwenza fuq ir-riħa, il-lewn jew it-togħma ta’ dan l-ilma. L-evalwazzjoni tad-Direttiva 98/83/KE sabet li d-dispożizzjonijiet dwar l-assigurazzjoni tal-kwalità tat-trattament, tagħmir u materjali pprovda wisq flessibbiltà legali, li wasslet għal sistemi ta’ approvazzjoni nazzjonali differenti madwar l-Unjoni għal materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Għalhekk, hemm bżonn li jiġu stabbiliti rekwiżiti minimi ta’ iġjene aktar speċifiċi għal materjali maħsuba li jiġu użati għall-astrazzjoni, it-trattament jew id-distribuzzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem f’installazzjonijiet ġodda jew f’installazzjonijiet eżistenti fil-każ ta’ xogħlijiet ta’ tiswija jew rikostruzzjoni sabiex jiżguraw li dawn ma jikkompromettux is-saħħa tal-bniedem jew direttament jew indirettament, ma jaffettwawx b’mod negattiv il-lewn, ir-riħa jew it-togħma tal-ilma, ma jsaħħu t-tkabbir mikrobiku fl-ilma jew jikkawżaw li kontaminanti jnixxu fl-ilma f’livelli li huma ogħla minn dawk meħtieġa fid-dawl tal-għan maħsub. Għal dan il-għan, jenħtieġ li din id-Direttiva tistipula rekwiżiti minimi speċifiċi ta’ iġjene għall-materjali, billi tistabbilixxi metodoloġiji għall-isttesjtar u l-aċċettazzjoni ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet u kostitwenti, listi pożittivi Ewropej ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet u kostitwenti, metodi u proċeduri għall-inklużjoni ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet jew kostitwenti fil-listi pożittivi Ewropej jew billi tirrieżamina l-inklużjoni tagħhom, u proċeduri u metodi għall-ittestjar u l-aċċettazzjoni ta’ materjali finali kif użati fi prodott magħmul minn kombinazzjonijiet ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet jew kostitwenti fuq il-listi pożittivi Ewropej.

Sabiex l-innovazzjoni ma tiġix imfixkla, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li tali proċeduri jkunu proporzjonati, u li ma joħolqux piż żejjed fuq l-operaturi ekonomiċi, b’mod partikolari l-intrapriżi żgħar u medji. Sa fejn ikun possibbli, jenħtieġ li tali proċeduri jkunu allinjati mal-leġislazzjoni eżistenti tal-Unjoni dwar il-prodotti, sabiex jiġi evitat piż doppju li jobbliga lill-operaturi ekonomiċi jwettqu valutazzjonijiet ta’ konformità differenti għall-istess prodott.

(22)

Il-listi pożittivi Ewropej huma l-listi ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet jew kostitwenti, skont it-tip ta’ materjali, jiġifieri organiku, tas-siment, metalliku, tal-enamel u taċ-ċeramika jew materjali inorganiċi oħra, awtorizzati għall-użu fil-manifattura ta’ materjali, u dawk il-listi jenħtieġ li jinkludu, fejn xieraq, il-kondizzjonijiet għall-użu tagħhom u l-limiti ta’ migrazzjoni. Għall-inklużjoni ta’ sustanza inizjali, kompożizzjoni jew kostitwent fil-listi pożittivi Ewropej, valutazzjoni tar-riskju tas-sustanza inizjali, kompożizzjoni jew kostitwent nnifisha, kif ukoll l-impuritajiet rilevanti u r-reazzjoni prevedibbli u l-prodotti ta’ degradazzjoni fl-użu maħsub, jenħtieġ li jkunu meħtieġa. Il-valutazzjoni tar-riskju mill-applikant jew l-awtorità nazzjonali jenħtieġ li tkopri r-riskji għas-saħħa li ġejjin mill-migrazzjoni potenzjali fl-agħar kundizzjonijiet prevedibbli ta’ użu u mit-tossiċità. Abbażi tal-valutazzjoni tar-riskju, jenħtieġ li l-listi pożittivi Ewropej jistabbilixxu, jekk ikun meħtieġ, speċifikazzjonijiet għas-sustanza iniżjali, kompożizzjoni jew kostitwent u restrizzjonijiet tal-użu, restrizzjonijiet kwantitattivi jew limiti ta’ migrazzjoni għas-sustanza inizjali, kompożizzjoni jew kostitwenti, l-impuritajiet possibbli u l-prodotti jew il-kostitwenti ta’ reazzjoni sabiex tiġi żgurata s-sigurtà tal-materjal finali li ser jintuża fi prodott f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem.

Għall-fini li jiġu stabbiliti l-ewwel listi pożittivi Ewropej, jenħtieġ li l-listi pożittivi nazzjonali ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet u kostitwenti jew dispożizzjonijiet nazzjonali oħra, il-metodoloġiji li wasslu għall-istabbiliment ta’ tali listi u dispożizzjonijiet nazzjonali, u l-valutazzjonijiet tar-riskju li jakkumpanjaw kull waħda mis-sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet u kostitwenti jitqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi stabbilita bir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12) (“l-ECHA”). Jenħtieġ li, abbażi ta’ dan, l-ECHA tirrakkomanda listi kompilati lill-Kummissjoni. Jenħtieġ li l-ECHA tirrevedi u tagħti opinjoni dwar is-sustanzi, il-kompożizzjonijiet u l-kostitwenti fuq l-ewwel listi pożittivi Ewropej qabel ma l-Kummissjoni tirrevedi l-listi sa 15-il sena wara l-adozzjoni tagħhom. Għall-finijiet tal-aġġornament tal-listi pożittivi Ewropej, jenħtieġ li l-ECHA tagħti opinjonijiet dwar l-inklużjoni jew it-tneħħija ta’ sustanzi, kompożizzjonijiet jew kostitwenti.

(23)

Sabiex jiġi ffaċilitat l-ittestjar uniformi tal-prodotti għall-konformità mar-rekwiżiti ta’ din id-Direttiva, jenħtieġ li l-Kummissjoni titlob lill-Kumitat Ewropew għall-Istandardizzazzjoni (CEN) biex jiżviluppa standards għall-ittestjar uniformi u l-valutazzjoni ta’ prodotti li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Meta tistabbilixxi u taġġorna l-listi pożittivi Ewropej, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li kwalunkwe att jew mandat ta’ standardizzazzjoni rilevanti li tadotta skont leġislazzjoni oħra tal-Unjoni jkun konsistenti ma’ din id-Direttiva.

(24)

Barra minn hekk, sa mhux aktar tard minn disa’ snin wara l-iskadenza għat-traspożizzjoni ta’ din id-Direttiva, il-funzjonament tas-sistema introdotta b’din id-Direttiva jenħtieġ li jiġi rivedut sabiex jiġi vvalutat jekk is-saħħa tal-bniedem hijiex qed tiġi protetta fl-Unjoni kollha u jekk huwiex protett sew il-funzjonament tas-suq intern f’termini ta’ prodotti li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem bl-użu ta’ materjali approvati. Barra minn hekk, jenħtieġ li jkun ivvalutat jekk kwalunkwe proposta leġislattiva ulterjuri dwar din il-kwistjoni hijiex meħtieġa, b’kont meħud b’mod partikolari tal-eżitu tal-evalwazzjonijiet tar-Regolamenti (KE) Nru 1935/2004 (13) u (UE) Nru 305/2011 (14) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

(25)

Il-prodotti f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jenħtieġ li jikkonsistu minn materjal, jew kombinazzjoni ta’ materjali, approvati skont din id-Direttiva. Madankollu, din id-Direttiva tindirizza biss l-aspetti tas-saħħa u tal-iġjene tal-materjali u s-sustanzi użati fil-prodotti fir-rigward tal-impatt tagħhom fuq il-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, u r-regoli għall-ittestjar tal-konformità u l-kontroll tal-kwalità tal-prodotti finali. Ma tindirizzax rekwiżiti oħra, bħal pereżempju regoli dwar kif tiġi espressa l-prestazzjoni ta’ prodotti jew ir-regoli dwar is-sikurezza strutturali, li jistgħu jiġu rregolati jew jirriżultaw minn leġislazzjoni tal-Unjoni dwar l-armonizzazzjoni, bħar-Regolament (UE) Nru 305/2011 jew ir-Regolament (UE) 2016/426 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15). Il-koeżistenza ta’ aspetti ta’ riskju għas-saħħa u l-iġjene armonizzati skont din id-Direttiva u aspetti ta’ riskju għas-sikurezza jew aspetti ta’ riskju oħra indirizzati skont il-leġislazzjoni ta’ armonizzazzjoni tal-Unjoni ma tkun toħloq ebda kunflitt, dment li ma kienx hemm ebda duplikazzjoni fir-riskji rispettivament koperti. Kunflitt potenzjali bejn ir-Regolament (UE) Nru 305/2011 u din id-Direttiva jeżisti, peress li l-evitar tar-rilaxx ta’ sustanzi perikolużi fl-ilma għax-xorb jew sustanzi li għandhom impatt negattiv ieħor fuq l-ilma għax-xorb huwa elenkat fl-Anness I għar-Regolament (UE) Nru 305/2011 bħala wieħed mir-rekwiżiti bażiċi għal xogħlijiet ta’ kostruzzjoni. Madankollu, din id-duplikazzjoni mhux ser isseħħ jekk ma jinħareġ ebda mandat ta’ standardizzazzjoni skont ir-Regolament (UE) Nru 305/2011 dwar l-aspetti ta’ saħħa u iġjene ta’ prodotti f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem.

(26)

Hemm bżonn li jiġu żgurati teħid ta’ deċiżjonijiet, koordinazzjoni u ġestjoni effettivi fil-livell tal-Unjoni tal-aspetti tekniċi, xjentifiċi u amministrattivi ta’ din id-Direttiva relatati ma’ materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Jenħtieġ li l-ECHA twettaq kompiti speċifikati f’din id-Direttiva fir-rigward tal-evalwazzjoni ta’ sustanzi u kompożizzjonijiet għal materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Konsegwentement, jenħtieġ li l-Kumitat tal-Istima tar-Riskji tal-ECHA stabbilit skont il-punt (c) tal-Artikolu 76(1)tar-Regolament (KE) Nru 1907/2006 jiffaċilita t-twettiq ta’ ċerti kompiti mogħtija lill-ECHA b’din id-Direttiva billi jipprovdi opinjonijiet.

(27)

Sustanzi kimiċi għat-trattament u mezzi ta’ filtrazzjoni jistgħu jintużaw biex jittrattaw ilma mhux ittrattat sabiex jinkiseb ilma li hu tajjeb għall-konsum mill-bniedem. Madankollu, is-sustanzi kimiċi għat-trattament u l-mezzi ta’ filtrazzjoni jistgħu joħolqu riskji għas-sigurtà tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Għalhekk, jenħtieġ li l-proċeduri għat-trattament u d-diżinfettazzjoni tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jiżguraw l-użu ta’ sustanzi kimiċi għat-trattament u mezzi ta’ filtrazzjoni li huma effettivi, sikuri u ġestiti b’mod xieraq biex jiġu evitati effetti ħżiena fuq is-saħħa tal-konsumaturi. Is-sustanzi kimiċi għat-trattament u l-mezzi ta’ filtrazzjoni għalhekk ikollhom bżonn jiġu vvalutati fir-rigward tal-karatteristiċi tagħhom, ir-rekwiżiti dwar l-iġjene u l-purezza, u jenħtieġ li huma ma jintużawx aktar milli jkun meħtieġ biex jiġu evitati riskji għas-saħħa tal-bniedem. Jenħtieġ li sustanzi kimiċi għat-trattament u l-mezzi ta’ filtrazzjoni ma jsaħħux it-tkabbir mikrobiku ħlief jekk dan ikun maħsub, bħal pereżempju għat-tisħiħ ta’ denitrifikazzjoni mikrobika.

Jenħtieġ li l-Istati Membri jiggarantixxu l-assigurazzjoni tal-kwalità ta’ sustanzi kimiċi għat-trattament u l-mezzi ta’ filtrazzjoni mingħajr preġudizzju għar-Regolament (UE) Nru 528/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16) u bl-użu ta’ standards Ewropej eżistenti meta disponibbli. Huwa essenzjali li jiġi żgurat li kull prodott, kif ukoll il-kontenituri ta’ reaġenti kimiċi u mezzi ta’ filtrazzjoni, f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem ikunu mmarkati b’mod ċarament leġġibbli u li ma jitħassarx meta mqiegħda fis-suq, filwaqt li jinforma lill-konsumaturi, il-fornituri tal-ilma, l-installaturi, l-awtoritajiet u r-regolaturi li l-oġġett huwa tajjeb għall-użu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Barra minn hekk, skont ir-Regolament (UE) Nru 528/2012, jenħtieġ li l-Istati Membri jitħallew jirrestrinġu jew jipprojbixxu l-użu ta’ prodotti bijoċidali fil-provvista tal-ilma tax-xorb għall-pubbliku, inkluż fi provvisti individwali.

(28)

Bil-għan li tiġi mminimizzata l-preżenza potenzjali ta’ kontenut ta’ ċomb fl-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, komponenti magħmula miċ-ċomb f’sistemi ta’ distribuzzjoni domestika jistgħu jiġu sostitwiti, b’mod partikolari f’każ ta’ tiswija jew xogħlijiet ta’ rikostruzzjoni f’installazzjonijiet eżistenti. Jenħtieġ li dawn il-komponenti jiġu sostitwiti minn materjali li jikkonformaw mar-rekwiżiti minimi għal materjali li jiġu f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, kif stabbilit minn din id-Direttiva. Sabiex jitħaffef dak il-proċess, jenħtieġ li l-Istati Membri jikkunsidraw u, fejn rilevanti, jieħdu miżuri għas-sostituzzjoni tal-komponenti magħmula miċ-ċomb fis-sistemi ta’ distribuzzjoni domestika eżistenti, jekk dan ikun ekonomikament u teknikament fattibbli.

(29)

Jenħtieġ li kull Stat Membru jiżgura li jiġu stabbiliti programmi ta’ monitoraġġ li jiżguraw li l-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem jissodisfa r-rekwiżiti ta’ din id-Direttiva. Il-biċċa l-kbira mill-monitoraġġ li jrid isir għall-finijiet ta’ din id-Direttiva ser jitwettaq mill-fornituri tal-ilma. Jenħtieġ li tingħata ċerta flessibbiltà lill-fornituri tal-ilma fir-rigward tal-parametri li jimmonitorjaw għall-finijiet ta’ valutazzjoni tar-riskju u ġestjoni tar-riskju tas-sistema tal-provvista. Jekk parametru ma jiġix rilevat, jenħtieġ li l-fornituri tal-ilma ikunu jistgħu jnaqqsu l-frekwenza tal-monitoraġġ jew jieqfu għalkollox milli jimmonitorjaw dak il-parametru. Valutazzjoni tar-riskju u ġestjoni tar-riskju tas-sistema tal-provvista jenħtieġ li titwettaq għall-biċċa l-kbira tal-parametri. Madankollu, jenħtieġ li l-parametri ewlenin jiġu mmonitorjata dejjem bi frekwenza minima speċifikata. Din id-Direttiva tistabbilixxi prinċipalment dispożizzjonijiet dwar il-frekwenza tal-monitoraġġ għall-finijiet ta’ kontrolli tal-konformità, b’dispożizzjonijiet limitati biss dwar il-monitoraġġ għal finijiet operattivi. Jista’ jkun hemm bżonn ta’ monitoraġġ addizzjonali għal finijiet operattivi biex jiġi żgurat il-funzjonament tajjeb tat-trattament tal-ilma. Dan il-monitoraġġ addizzjonali jenħtieġ li jitwettaq skont id-diskrezzjoni tal-fornituri tal-ilma. F’dak ir-rigward, il-fornituri tal-ilma jistgħu jirreferu għal-Linji Gwida u għall-Manwal tal-Pjan tas-Sigurtà tal-Ilma tad-WHO.

(30)

L-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jenħtieġ li jiġi applikat mill-fornituri kollha tal-ilma, inkluż mill-fornituri tal-ilma ż-żgħar, peress li l-evalwazzjoni tad-Direttiva 98/83/KE uriet nuqqasijiet fl-implimentazzjoni tagħha minn dawk il-fornituri, li xi drabi kienu kkawżati mill-ispejjeż li jinvolvi t-twettiq ta’ operazzjonijiet ta’ monitoraġġ mhux meħtieġa. Meta jiġi applikat l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju, it-tħassib dwar is-sigurtà jenħtieġ li jitqiesu.

(31)

F’każ ta’ nuqqas ta’ konformità mar-rekwiżiti imposti minn din id-Direttiva, jenħtieġ li l-Istat Membru konċernat jinvestiga l-kawża minnufih u jiżgura li, kemm jista’ jkun malajr, tittieħed l-azzjoni korrettiva meħtieġa biex titranġa l-kwalità tal-ilma pprovdut. F’każijiet fejn il-provvista tal-ilma tikkostitwixxi periklu potenzjali għas-saħħa tal-bniedem, jenħtieġ li l-provvista ta’ dak l-ilma tiġi pprojbita jew l-użu ta’ dak l-ilma jiġi ristrett. Barra minn hekk, fil-każ ta’ nuqqas li jiġu ssodisfati r-rekwiżiti minimi għal valuri relatati ma’ parametri mikrobijoloġiċi u kimiċi, jenħtieġ li l-Istati Membri jikkunsidraw dan in-nuqqas bħala periklu potenzjali għas-saħħa tal-bniedem ħlief meta n-nuqqas ta’ konformità jitqies trivjali. F’każijiet fejn tkun meħtieġa azzjoni korrettiva biex titranġa l-kwalità tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, skont l-Artikolu 191(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jenħtieġ li tingħata prijorità lill-azzjoni li ssewwi l-problema fis-sors.

(32)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu awtorizzati, skont ċerti kondizzjonijiet u f’ċirkostanzi debitament ġustifikati, li jkomplu jagħtu derogi minn din id-Direttiva, u f’dan ir-rigward huwa neċessarju li jiġi stabbilit qafas xieraq għal dawn id-derogi, dment li huma ma joħolqux periklu potenzjali għas-saħħa tal-bniedem u dment li l-provvista tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem fil-post ikkonċernat ma tkunx tista’ tinżamm b’mezzi oħra raġonevoli. Jenħtieġ li dawk id-derogi jkunu limitati għal każijiet speċifiċi. Id-derogi mogħtija mill-Istati Membri skont id-Direttiva 98/83/KE u li jkunu għadhom applikabbli fl-iskadenza għat-traspożizzjoni ta’ din id-Direttiva jenħtieġ li jibqgħu japplikaw sa tmiem id-deroga u jiġġeddu skont din id-Direttiva biss f’każ li ma tkunx għadha ngħatat tieni deroga.

(33)

Fil-komunikazzjoni tagħha tad-19 ta’ Marzu 2014 dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej “L-Ilma u s-sanità huma dritt tal-bniedem! L-ilma huwa ġid pubbliku, mhux komodità!”, il-Kummissjoni stiednet lill-Istati Membri biex jiżguraw li ċ-ċittadini kollha jkollhom aċċess għal provvista minima tal-ilma, f’konformità mar-rakkomandazzjonijiet tad-WHO. Barra minn hekk, impenjat ruħha li tkompli “ttejjeb l-aċċess għal ilma tajjeb għax-xorb […] għall-popolazzjoni kollha permezz ta’ politiki ambjentali”. Dan huwa konformi mal-SDG 6 u mal-mira assoċjata li “jinkiseb aċċess universali u ġust għal ilma tax-xorb sikur u affordabbli għal kulħadd”. Sabiex jiġu indirizzati dawk l-aspetti tal-aċċess għall-ilma li huma relatati mal-kwalità u d-disponibbiltà u bħala parti mir-risposta għall-inizjattiva Right2Water, u biex ikun hemm kontribut għall-implimentazzjoni tal-Prinċipju 20 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali li tiddikjara li “kulħadd għandu d-dritt li jkollu aċċess għal servizzi essenzjali ta’ kwalità tajba, inkluż l-ilma”, jenħtieġ li l-Istati Membri jindirizzaw il-kwistjoni tal-aċċess għall-ilma fil-livell nazzjonali filwaqt li jgawdu minn ċerta diskrezzjoni rigward it-tip eżatt ta’ miżuri li għandhom jiġu implimentati. Dan jenħtieġ li jsir permezz ta’ azzjonijiet immirati lejn it-titjib tal-aċċess għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem għal kulħadd, b’mod partikolari permezz tal-istabbiliment ta’ tagħmir ta’ barra u ta’ ġewwa fl-ispazji pubbliċi fejn ikun teknikament fattibbli, kif ukoll permezz ta’ azzjonijiet immirati lejn il-promozzjoni tal-użu tal-ilma tal-vit, pereżempju billi titħeġġeġ il-provvista b’xejn tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem fl-amministrazzjonijiet pubbliċi u fil-bini pubbliku jew, b’xejn jew bi ħlas żgħir għas-servizz, fil każ ta’ klijenti f’ristoranti, f’canteens u fis-servizzi tal-forniment tal-ikel.

(34)

L-Unjoni u l-Istati Membri impenjaw ruħhom, fil-limiti tal-kompetenzi rispettivi tagħhom, għall-kisba tal-SDGs, filwaqt li jirrikonoxxu r-responsabbiltà primarja tal-Istati Membri fis-segwitu u r-reviżjoni, fil-livelli nazzjonali, reġjonali u globali, tal-progress lejn dawk l-għanijiet. Uħud mill-SDGs u d-dritt għall-ilma ma jaqgħux fi ħdan il-politika ambjentali tal-Unjoni jew il-politika soċjali tal-Unjoni, li hija limitata u komplementari fin-natura tagħha. Filwaqt li wieħed għandu jżomm f’moħħu l-limiti tal-kompetenza tal-Unjoni, huwa madankollu xieraq li jiġi żgurat li l-impenn kontinwu tal-Istati Membri għad-dritt għall-ilma jkun f’konformità ma’ din id-Direttiva, filwaqt li jiġi rrispettat il-prinċipju tas-sussidjarjetà. F’dan ir-rigward, l-Istati Membri bħalissa qed jagħmlu sforzi konsiderevoli biex jitjieb l-aċċess għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Barra minn hekk, il-Kummissjoni Ekonomika għall-Ewropa tan-Nazzjonijiet Uniti (UNECE) u l-Uffiċċju Reġjonali tad-WHO għall-Protokoll tal-Ewropa dwar l-Ilma u s-Saħħa għall-Konvenzjoni tal-1992 fuq il-Protezzjoni u l-Użu ta’ Passaġġi tal-Ilma Transkonfinali u Għadajjar Internazzjonali, li ħafna Stati Membri huma wkoll Partijiet għaliha, għandu l-għan li jipproteġi s-saħħa tal-bniedem permezz ta’ ġestjoni aħjar tal-ilma u t-tnaqqis ta’ mard relatat mal-ilma. L-Istati Membri jistgħu jagħmlu użu mid-dokumenti ta’ gwida żviluppati taħt il-kompetenza ta’ dak il-Protokoll biex jivvalutaw l-isfond tal-politika u s-sitwazzjoni bażi dwar l-aċċess għall-ilmau biex jiddefinixxu l-azzjonijiet meħtieġa biex jitjieb l-aċċess ekwu għal kulħadd għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem.

(35)

Il-Parlament Ewropew, fir-Riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta’ Settembru 2015 dwar is-segwitu għall-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej Right2Water (17), talab li l-Istati Membri jagħtu attenzjoni speċjali għall-bżonnijiet tal-gruppi vulnerabbli fis-soċjetà. Is-sitwazzjoni speċifika tal-kulturi ta’ minoranza bħar-Rom u t-Travellers, kemm jekk huma sedentarji kif ukoll jekk le, u b’mod partikolari n-nuqqas ta’ aċċess tagħhom għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, ġiet rikonoxxuta wkoll fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-2 ta’ April 2014“Rapport dwar l-implimentazzjoni tal-Qafas tal-UE għal Strateġiji Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-Rom” u fir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tad-9 ta’ Diċembru 2013 dwar miżuri effettivi għall-integrazzjoni tar-Rom fl-Istati Membri. Fid-dawl ta’ dak il-kuntest ġenerali, huwa xieraq li l-Istati Membri jagħtu attenzjoni partikolari lil gruppi vulnerabbli u emarġinati billi jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jittejjeb l-aċċess għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem għal dawk il-gruppi. Mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Istati Membri li jiddefinixxu dawk il-gruppi, ikun importanti li tali gruppi jinkludu refuġjati, komunitajiet nomadi, persuni mingħajr dar u kulturi ta’ minoranza bħar-Rom u t-Travellers, kemm jekk huma sedentarji kif ukoll jekk le. Dawn il-miżuri li jtejbu l-aċċess, li tħallew f’idejn l-Istati Membri, jistgħu, pereżempju, jinkludu l-għoti ta’ sistemi alternattivi ta’ provvista, bħal tagħmir ta’ trattament individwali, il-provvista ta’ ilma permezz tal-użu ta’ bawżers, bħal trakkijiet u ċisterni, u l-iżgurar tal-preżenza tal-infrastruttura meħtieġa għall-kampijiet.

(36)

Sabiex il-konsumaturi jsiru aktar konxji mill-implikazzjonijiet tal-konsum tal-ilma, jenħtieġ li jirċievu informazzjoni b’mod faċilment aċċessibbli, pereżempju fil-fatturi tagħhom jew permezz ta’ applikazzjonijiet intelliġenti, dwar il-volum ikkonsmat kull sena, il-bidliet fil-konsum, tqabbil mal-konsum medju ta’ unità domestika meta tali informazzjoni tkun disponibbli għall-fornitur tal-ilma, kif ukoll dwar il-prezz għal kull litru ta’ ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, biex b’hekk ikun jista’ jsir tqabbil mal-prezz tal-ilma tal-fliexken.

(37)

Is-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali sal-2020, “Ngħixu tajjeb, fil-limiti tal-pjaneta tagħna” (18), jeħtieġ li l-pubbliku jkollu aċċess għal tagħrif ambjentali ċar f’livell nazzjonali. Id-Direttiva 98/83/KE ipprevediet biss aċċess passiv għall-informazzjoni, li jfisser li l-Istati Membri kellhom jiżguraw biss li l-informazzjoni kienet disponibbli. Għalhekk jenħtieġ li dawk id-dispożizzjonijiet jiġu sostitwiti biex jiġi żgurat li l-konsumaturi online jkollhom aċċess għall-informazzjoni aġġornata, b’mod personalizzat u li jkun faċli għall-utent. Jenħtieġ li l-konsumaturi jkunu jistgħu wkoll jitolbu aċċess għal din l-informazzjoni b’mezzi oħra, permezz ta’ talba ġustifikata.

(38)

L-informazzjoni aġġornata li trid tiġi pprovduta taħt din id-Direttiva jenħtieġ li tinkludi riżultati minn programmi ta’ monitoraġġ, informazzjoni dwar it-tipi ta’ trattament u diżinfettazzjoni tal-ilma applikati, informazzjoni dwar il-qabża tal-valuri parametriċi rilevanti għas-saħħa tal-bniedem, informazzjoni rilevanti dwar il-valutazzjoni tar-riskju u l-ġestjoni tar-riskju tas-sistema tal-provvista, pariri dwar kif jitnaqqas il-konsum tal-ilma u jiġu evitati riskji għas-saħħa minħabba ilma qiegħed, iżda wkoll informazzjoni addizzjonali li tista’ tkun utli għall-pubbliku, bħal informazzjoni dwar l-indikaturi bħall-ħadid, l-ebusija u l-minerali li ta’ spiss tinfluwenza l-perċezzjonijiet tal-konsumaturi rigward l-ilma tal-vit. Barra minn hekk, bħala rispons għall-interess tal-konsumatur fi kwistjonijiet tal-ilma, jenħtieġ li l-konsumaturi jingħataw aċċess, fuq talba, għal data storika disponibbli dwar ir-riżultati tal-monitoraġġ u l-qabżiet.

(39)

Fir-rigward tal-fornituri tal-ilma li jfornu mill-inqas 10 000 m3 kuljum jew li jservu mill-inqas 50 000 persuna, jenħtieġ li tkun disponibbli informazzjoni online addizzjonali għall-konsumaturi dwar, fost oħrajn, l-effiċjenza tal-prestazzjoni, ir-rati ta’ tnixxija, l-istruttura tas-sjieda u l-istruttura tat-tariffi.

(40)

L-iskop tal-għarfien aħjar tal-konsumaturi dwar informazzjoni rilevanti u t-trasparenza mtejba jenħtieġ li jkun li tiżdied il-fiduċja taċ-ċittadini fl-ilma fornut lilhom, kif ukoll fis-servizzi tal-ilma, u dan jenħtieġ li jwassal għal żieda fl-użu tal-ilma tal-vit bħala ilma tax-xorb, li mbagħad jista’ jikkontribwixxi għat-tnaqqis tal-użu u l-iskart tal-plastik u tal-emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra, u għal impatt pożittiv fuq il-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u fuq l-ambjent b’mod ġenerali.

(41)

Bit-titjib tat-tekniki ta’ monitoraġġ, ir-rati ta’ tnixxija saru dejjem aktar evidenti. Sabiex tittejjeb l-effiċjenza tal-infrastruttura tal-ilma inkluż li jiġi evitat l-isfruttament żejjed ta’ r-riżorsi skarsi tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, il-livelli ta’ tnixxija tal-ilma jenħtieġ li jiġu vvalutati mill-Istati Membri kollha u li jitnaqqsu jekk jaqbżu ċertu limitu.

(42)

Id-Direttiva 2003/4/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19) għandha l-għan li tiggarantixxi d-dritt ta’ aċċess għat-tagħrif ambjentali fl-Istati Membri f’konformità mal-Konvenzjoni ta’ Aarhus tal-1998 dwar l-Aċċess għall-Informazzjoni, il-Parteċipazzjoni Pubblika fit-Teħid ta’ Deċiżjonijiet u l-Aċċess għall-Ġustizzja fi Kwistjonijiet Ambjentali (20) (“il-Konvenzjoni ta’ Aarhus”). Il-Konvenzjoni ta’ Aarhus tiġbor fiha obbligi ġenerali relatati kemm mal-għoti tat-tagħrif ambjentali fuq talba kif ukoll mat-tixrid ta’ dan it-tagħrif b’mod attiv. Id-Direttiva 2007/2/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21)ukoll għandha kamp ta’ applikazzjoni wiesa’, u tkopri l-kondiviżjoni tal-informazzjoni ġeografika, inklużi settijiet ta’ data dwar suġġetti ambjentali differenti. Huwa importanti li d-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva dwar l-aċċess għall-informazzjoni u l-arranġamenti tal-kondiviżjoni tad-data jikkumplimentaw dawk id-Direttivi, u li dawn ma joħolqux sistema legali separata. Għalhekk, id-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva fir-rigward tal-informazzjoni għall-pubbliku u l-informazzjoni fuq il-monitoraġġ tal-implimentazzjoni jenħtieġ li jkunu mingħajr preġudizzju għad-Direttivi 2003/4/KE u 2007/2/KE.

(43)

Id-Direttiva 98/83/KE ma stabbilixxietx obbligi ta’ rappurtar għall-fornituri tal-ilma ż-żgħar. Biex din is-sitwazzjoni tiġi rimedjata u biex tiġi indirizzata l-ħtieġa għal informazzjoni dwar l-implimentazzjoni u l-konformità, jenħtieġ li tiddaħħal sistema ġdida f’din id-Direttiva li permezz tagħha l-Istati Membri jridu jistabbilixxu, jaġġornaw b’mod kontinwu u jqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-Kummissjoni u l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (‘l-EEA’) settijiet ta’ data li jkun fihom biss data rilevanti, bħalma huma okkorrenzi meta jinqabżu l-valuri parametriċi u inċidenti ta’ ċerta importanza. Jenħtieġ li dan jiżgura li l-piż amministrattiv fuq l-entitajiet kollha jibqa’ limitat kemm jista’ jkun. Biex jiżguraw li teżisti l-infrastruttura xierqa għall-aċċess pubbliku, għar-rappurtar u għall-kondiviżjoni tad-data bejn l-awtoritajiet pubbliċi, l-Istati Membri jenħtieġ li jibbażaw l-ispeċifikazzjonijiet tad-data fuq id-Direttiva 2007/2/KE u fuq l-atti ta’ implimentazzjoni tagħha.

(44)

Id-data rrappurtata mill-Istati Membri mhijiex meħtieġa biss għall-finijiet ta’ verifika tal-konformità iżda hija essenzjali wkoll biex il-Kummissjoni tkun tista’ timmonitorja u tivvaluta din id-Direttiva meta mqabbla mal-għanijiet li trid tikseb sabiex tinforma kwalunkwe valutazzjoni futura ta’ din id-Direttiva f’konformità mal-paragrafu 22 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (22). F’dak il-kuntest, hemm ħtieġa għal data rilevanti li tippermetti valutazzjoni aħjar tal-effiċjenza, tal-effettività, tar-rilevanza u tal-valur miżjud tal-Unjoni ta’ din id-Direttiva, u huwa proprju għalhekk li hemm bżonn li jiġi żgurat li jeżistu mekkaniżmi xierqa ta’ rappurtar li jistgħu jservu wkoll bħala indikaturi għal evalwazzjonijiet futuri ta’ din id-Direttiva.

(45)

Skont il-paragrafu 22 tal-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, jenħtieġ li l-Kummissjoni twettaq evalwazzjoni ta’ din id-Direttiva f’ċertu perijodu ta’ żmien li jibda mid-data stipulata għat-traspożizzjoni tagħha. Dik l-evalwazzjoni jenħtieġ li tkun ibbażata fuq esperjenza miksuba u fuq data miġbura matul l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, fuq kwalunkwe rakkomandazzjoni disponibbli tad-WHO u fuq data xjentifika, analitika u epidemjoloġika rilevanti.

(46)

Din id-Direttiva tirrispetta d-drittijiet fundamentali u tosserva l-prinċipji rikonoxxuti mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea. B’mod partikolari, din id-Direttiva għandha l-għan li tippromwovi l-prinċipji relatati mal-kura tas-saħħa, mal-aċċess għal servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, mal-ħarsien tal-ambjent u mal-protezzjoni tal-konsumatur.

(47)

L-effettività ta’ din id-Direttiva u l-għan tagħha li tipproteġi s-saħħa tal-bniedem fil-kuntest tal-politika ambjentali tal-Unjoni jeħtieġu li persuni fiżiċi jew ġuridiċi, jew fejn xieraq l-organizzazzjonijiet debitament kostitwiti tagħhom, ikunu jistgħu jiddependu fuqha fi proċedimenti legali u li l-qrati nazzjonali jkunu jistgħu jqisu din id-Direttiva bħala element tad-dritt tal-Unjoni sabiex, fost oħrajn, jiġu riveduti d-deċiżjonijiet ta’ awtorità nazzjonali fejn ikun xieraq. Barra minn hekk, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, skont il-prinċipju tal-kooperazzjoni leali stabbilit fl-Artikolu 4(3) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), huma l-qrati tal-Istati Membri li għandhom jiżguraw il-protezzjoni ġudizzjarja tad-drittijiet ta’ persuna skont id-dritt tal-Unjoni. Barra minn hekk, l-Artikolu 19(1) TUE jeħtieġ li l-Istati Membri jipprovdu rimedji suffiċjenti biex jiżguraw protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni.

Dan japplika, b’mod partikolari, fir-rigward ta’ Direttiva li għandha l-objettiv li tħares is-saħħa tal-bniedem mill-effetti ħżiena ta’ kull tniġġis ta’ ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Barra minn hekk, skont il-Konvenzjoni ta’ Aarhus, il-membri kkonċernati tal-pubbliku jenħtieġ li jkollhom aċċess għall-ġustizzja sabiex jikkontribwixxu għall-ħarsien tad-dritt li wieħed jgħix f’ambjent li huwa xieraq għas-saħħa u l-benesseri personali. Permezz tad-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2018/881 (23), il-Kummissjoni ntalbet twettaq studju sat-30 ta’ Settembru 2019 u, jekk ikun xieraq fid-dawl tal-istudju, tippreżenta sat-30 ta’ Settembru 2020 proposta biex jiġi emendat ir-Regolament (KE) Nru 1367/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24), sabiex jiġu indirizzati s-sejbiet tal-Kumitat għall-Konformità mal-Konvenzjoni ta’ Aarhus fil-kawża ACCC/C/2008/32. Il-Kummissjoni ppreżentat l-istudju sa dik l-iskadenza u ddikjarat, fil-Komunikazzjoni tagħha tal-11 ta’ Diċembru 2019 dwar il-Patt Ekoloġiku Ewropew, li hija “ser tikkunsidra r-reviżjoni tar-Regolament ta’ Aarhus biex ittejjeb l-aċċess għal rieżami amministrattiv u ġudizzjarju fil-livell tal-UE għaċ-ċittadini u l-NGOs li għandhom tħassib dwar il-legalità ta’ deċiżjonijiet b’effetti fuq l-ambjent” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. Huwa importanti li l-Kummissjoni tieħu wkoll azzjoni biex ittejjeb l-aċċess għall-ġustizzja miċ-ċittadini u l-NGOs quddiem il-qrati nazzjonali fl-Istati Membri kollha.

(48)

Sabiex din id-Direttiva tiġi adattata għall-progress xjentifiku u tekniku jenħtieġ li tiġi delegata lill-Kummissjoni s-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 TFUE fir-rigward tal-iffissar ta’ limitu għat-tnixxijiet, l-istabbiliment ta’ proċedura ta’ valutazzjoni tal-konformità għal prodotti f’kuntatt mal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, l-istabbiliment ta’ proċedura għal applikazzjonijiet lill-ECHA għall-inklużjoni jew it-tneħħija mil-listi pożittivi Ewropej ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet jew kostitwenti, l-istabbiliment ta’ marka għal prodotti f’kuntatt mal-ilma, l-adozzjoni ta’ metodoloġija biex tkejjel il-mikroplastik, l-emendar tal-Anness III u l-emendar tal-valur parametriku għall-Bisfenol A fil-Parti B tal-Anness I. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta’ tħejjija, ukoll fil-livell tal-esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jiġu mwettqa f’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. B’mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija ta’ atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta’ atti delegati. Barra minn hekk, minħabba l-adozzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 2013/51/Euratom (25), is-setgħa mogħtija stipulata fin-Nota 10 tal-Parti C tal-Anness I għad-Direttiva 98/83/KE sabiex jiġu stabbiliti l-frekwenzi tal-monitoraġġ u l-metodi ta’ monitoraġġ għal sustanzi radjuattivi, ma għadhiex tapplika, u għalhekk jenħtieġ li titħassar. Is-setgħa mogħtija stipulata fit-tieni subparagrafu tal-Parti A tal-Anness III għad-Direttiva 98/83/KE rigward l-emendi tad-Direttiva m’għadhiex meħtieġa, u għalhekk jenħtieġ li titħassar.

(49)

Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta’ implimentazzjoni għall-adozzjoni ta’ metodoloġiji għall-ittestjar u l-aċċettazzjoni ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet u kostitwenti, ta’ listi pożittivi Ewropej ta’ sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet u kostitwenti, u ta’ proċeduri u metodi għall-ittestjar u l-aċċettazzjoni ta’ materjali finali magħmula minn dawk is-sustanzi inizjali, kompożizzjonijiet jew kostitwenti. Jenħtieġ li s-setgħat ta’ implimentazzjoni jingħataw ukoll lill-Kummissjoni għall-adozzjoni tal-format tal-informazzjoni u l-modalitajiet għall-preżentazzjoni tal-informazzjoni li trid tiġi pprovduta mill-Istati Membri u li tiġi kkompilata mill-EEA dwar l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, kif ukoll għall-istabbiliment u l-aġġornament ta’ lista ta’ sorveljanza. Dawk is-setgħat jenħtieġ li jiġu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (26).

(50)

Mingħajr preġudizzju għad-Direttiva 2008/99/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (27), l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu regoli dwar il-penali li huma applikabbli b’rabta mal-ksur tad-dispożizzjonijiet nazzjonali adottati skont din id-Direttiva u jenħtieġ li jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li dawn jiġu implimentati. Il-penali jenħtieġ li jkunu effettivi, proporzjonati u dissważivi.

(51)

Sabiex il-fornituri tal-ilma jkollhom sett sħiħ ta’ data disponibbli meta dawn jibdew iwettqu l-valutazzjoni tar-riskju u l-ġestjoni tar-riskju tas-sistema ta’ provvista, jenħtieġ li jiġi introdott perijodu ta’ transizzjoni ta’ tliet snin għal parametri ġodda. Dan ser jippermetti lill-Istati Membri jwettqu l-identifikazzjoni tal-perikli u l-avvenimenti perikolużi matul dawk l-ewwel tliet snin wara l-iskadenza għat-traspożizzjoni ta’ din id-Direttiva, u biex jipprovdu data lill-fornituri tal-ilma dwar il-parametri l-ġodda, biex b’hekk jevitaw kwalunkwe monitoraġġ mhux neċessarju mill-fornituri tal-ilma jekk jinstab li parametru ma għandux għalfejn jiġi mmonitorjat wara l-ewwel identifikazzjoni tal-perikli u l-avvenimenti perikolużi. Matul dawk l-ewwel tliet snin, madankollu jenħtieġ li l-fornituri tal-ilma jwettqu l-valutazzjoni tar-riskju tas-sistema ta’ provvista, jew jużaw valutazzjonijiet tar-riskju eżistenti diġà mwettqa skont id-Direttiva (UE) 2015/1787, għal dawk il-parametri li kienu parti mill-Anness I għad-Direttiva 98/83/KE, minħabba li d-data tkun diġà disponibbli għal dawk il-parametri meta din id-Direttiva tidħol fis-seħħ.

(52)

Id-Direttiva 2013/51/Euratom tistabbilixxi arranġamenti speċifiċi għall-monitoraġġ ta’ sustanzi radjuattivi fl-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem. Għalhekk, jenħtieġ li din id-Direttiva ma tistabbilixxix valuri parametriċi b’rabta mar-radjuattività.

(53)

Minħabba li l-għanijiet ta’ din id-Direttiva, jiġifieri l-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem u t-titjib tal-aċċess għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda jistgħu pjuttost, minħabba l-iskala u l-effetti tal-azzjoni, jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 TUE. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(54)

Jenħtieġ li l-obbligu li din id-Direttiva tiġi trasposta fil-liġi nazzjonali jkun limitat għal dawk id-dispożizzjonijiet li jirrappreżentaw emenda sostantiva meta mqabbel mad-Direttivi ta’ qabel. L-obbligu tat-traspożizzjoni tad-dispożizzjonijiet li mhumiex mibdula jirriżulta mid-Direttivi preċedenti.

(55)

Din id-Direttiva jenħtieġ li tkun mingħajr preġudizzju għall-obbligi tal-Istati Membri rigward il-limiti ta’ żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali tad-Direttivi stabbiliti fil-Parti B tal-Anness VI,

(1)

“ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem” tfisser:

(2)

“sistema ta’ distribuzzjoni domestika” tfisser is-sistema ta’ pajpijiet, fittings u appliances oħra li huma installati bejn il-viti li huma normalment użati għall-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem kemm f’postijiet pubbliċi kif ukoll f’postijiet privati u n-network ta’ distribuzzjoni, imma biss jekk dawn ma jaqgħux taħt ir-responsabbiltà tal-fornitur tal-ilma, fil-kapaċità tiegħu ta’ fornitur tal-ilma, skont il-liġi nazzjonali rilevanti;

(3)

“fornitur tal-ilma” tfisser entità li tforni ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem;

(4)

“postijiet ta’ prijorità” tfisser proprjetajiet immobbli kbar mhux domestiċi b’ħafna utenti li potenzjalment jistgħu jkunu esposti għal riskji relatati mal-ilma, b’mod partikolari proprjetajiet immobbli kbar għall-użu mill-pubbliku, kif identifikati mill-Istati Membri;

(5)

“negozju tal-ikel” tfisser negozju tal-ikel kif definit fil-punt (2) tal-Artikolu 3 tar-Regolament (KE) Nru 178/2002;

(6)

“operatur ta’ negozju tal-ikel” tfisser operatur ta’ negozju tal-ikel kif definit fil-punt (3) tal-Artikolu 3 tar-Regolament (KE) Nru 178/2002;

(7)

“periklu” tfisser aġent bijoloġiku, kimiku, fiżiku jew radjoloġiku fl-ilma, jew aspett ieħor tal-kundizzjoni tal-ilma, li jkollu l-potenzjal li jikkawża ħsara lis-saħħa tal-bniedem;

(8)

“avveniment perikoluż” tfisser avveniment li jintroduċi perikli fis-sistema tal-provvista tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem, jew li jonqos milli jneħħihom mis-sistema;

(9)

“riskju” tfisser kombinazzjoni tal-probabbiltà ta’ avveniment perikoluż u l-gravità tal-konsegwenzi f’każ li jseħħ il-periklu u l-avveniment perikoluż fis-sistema tal-provvista tal-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem;

(10)

“sustanza inizjali” tfisser sustanza li tkun ġiet miżjuda intenzjonalment fil-produzzjoni ta’ materjali organiċi jew ta’ taħlit għal materjali tas-siment;

(11)

“kompożizzjoni” tfisser il-kompożizzjoni kimika tal-metall, l-enamel, iċ-ċeramika jew materjal inorganiku ieħor.