Leġiżlazzjoni Ewropea dwar id-data miftuħa

Id- Direttiva dwar id-data miftuħa u l-użu mill-ġdid tal-informazzjoni tas-settur pubbliku, magħrufa wkoll bħala d-Direttiva dwar id-Data Miftuħa, daħlet fis-seħħ fis-16 ta’ Lulju 2019, u ħadet post id- Direttiva dwar l-Informazzjoni tas-Settur Pubbliku (PSI).

Il-proċess ta’ rieżami li wassal għall-adozzjoni tad-Direttiva dwar id-Data Miftuħa tnieda fl-2017. Il-Kummissjoni Ewropea fetħet konsultazzjoni pubblika online dwar ir-reviżjoni tad- Direttiva 2013/37/UE, li emendat id-Direttiva PSI. 

Abbażi tar- riżultati tal-konsultazzjoni, flimkien ma’ evalwazzjoni estensiva tad-Direttiva u valutazzjoni tal-impatt, il-Kummissjoni Ewropea adottat proposta għal reviżjoni tad-Direttiva fil -25 ta’ April 2018.

In-negozjaturi mill-Parlament Ewropew, mill-Kunsill tal-UE u mill-Kummissjoni laħqu ftehim dwar ir-reviżjoni proposta mill-Kummissjoni f’Jannar 2019. Meta ġiet adottata f’Ġunju 2019, id-Direttiva ssemmiet mill-ġdid bħala d-Direttiva dwar id-Data Miftuħa u l-Informazzjoni tas-Settur Pubbliku u se tagħmel id-data ffinanzjata mill-ġdid mis-settur pubbliku u ffinanzjata mill-pubbliku.

Id-Direttiva PSI tiffoka fuq l-aspetti ekonomiċi tal-użu mill-ġdid tal-informazzjoni aktar milli fuq l-aċċess għall-informazzjoni miċ-ċittadini. Huwa jħeġġeġ lill-pajjiżi tal-UE biex jagħmlu disponibbli kemm jista’ jkun informazzjoni għall-użu mill-ġdid. Tindirizza l-materjal miżmum mill-korpi tas-settur pubbliku fil-pajjiżi tal-UE, fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali. Dan jinkludi materjal miżmum minn ministeri, aġenziji tal-istat, muniċipalitajiet, u organizzazzjonijiet iffinanzjati l-aktar minn jew taħt il-kontroll ta’ awtoritajiet pubbliċi bħal istituti meteoroloġiċi.

Il-kontenut miżmum minn mużewijiet, libreriji u arkivji jaqa’ wkoll fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva wara r-reviżjoni fl-2013.

Id-Direttiva tkopri testi bil-miktub, bażijiet tad-data, fajls awdjo u frammenti tal-films. Ma tapplikax għad-Direttiva dwar l-edukazzjoni, ix-xjenza u d-Data Miftuħa

Id-Direttiva hija mibnija madwar żewġ elementi ewlenin tas-suq intern: it-trasparenza u l-kompetizzjoni ġusta.

Ladarba jiġu trasposti bis-sħiħ fil-livell nazzjonali, ir-regoli l-ġodda se:

• tistimola l-pubblikazzjoni ta’ data dinamika u l-adozzjoni ta’ Interfaċċi tal-Programm ta’ Applikazzjoni (APIs);
• jillimitaw l-eċċezzjonijiet li attwalment jippermettu lill-korpi pubbliċi li jimponu aktar mill-ispejjeż marġinali tat-tixrid għall-użu mill-ġdid tad-data tagħhom;
• jitwessa’ l-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva għal:
  • Data miżmuma minn impriżi pubbliċi, skont sett speċifiku ta’ regoli. Fil-prinċipju, id-Direttiva se tapplika biss għal data li l-impriżi jagħmlu disponibbli għall-użu mill-ġdid. It-tariffi għall-użu mill-ġdid ta’ tali data jistgħu jkunu ogħla mill-ispejjeż marġinali għat-tixrid;
  • Id-dejta tar-riċerka li tirriżulta mill-finanzjament pubbliku — l-Istati Membri se jintalbu jiżviluppaw politiki għall-aċċess miftuħ għad-dejta tar-riċerka ffinanzjata pubblikament. Regoli ġodda se jiffaċilitaw ukoll l-użu mill-ġdid tad-dejta tar-riċerka li diġà tinsab f’repożitorji miftuħa.
• jissaħħu r-rekwiżiti ta’ trasparenza għall-ftehimiet pubbliċi-privati li jinvolvu l-informazzjoni tas-settur pubbliku, filwaqt li jiġu evitati arranġamenti esklussivi.

Id-Direttiva dwar id-Data Miftuħa tirrikjedi l-adozzjoni mill-Kummissjoni, permezz ta’ att ta’ implimentazzjoni futur, ta’ lista ta’ settijiet tad-data ta’ valur għoli li għandhom jiġu pprovduti mingħajr ħlas. Dawn is-settijiet ta’ data, li għandhom jiġu identifikati fi ħdan firxa tematika deskritta fl-Anness għad-Direttiva, għandhom potenzjal kummerċjali għoli u jistgħu jħaffu l-emerġenza ta’ prodotti ta’ informazzjoni madwar l-UE b’valur miżjud. Dawn se jservu bħala sorsi ewlenin ta’ data għall-iżvilupp tal-Intelliġenza Artifiċjali.

Implimentazzjoni fil-liġi nazzjonali

Il-pajjiżi tal-UE kellhom jittrasponu d-Direttiva (UE) 2019/1024 sas-16 ta’ Lulju 2021.

Jekk jogħġbok ara l- ħarsa ġenerali dettaljata tagħna lejn il-leġiżlazzjoni li timplimenta d-“Direttiva PSI” preċedenti f’kull pajjiż tal-UE u l-pajjiżi taż-Żona Ekonomika Ewropea.

Lejn lista ta’ settijiet tad-data ta’ Valur Għoli

Id-Direttiva tintroduċi l-kunċett ta’ settijiet tad-data ta’ valur għoli. Definiti bħala dokumenti, l-użu mill-ġdid ta’ settijiet tad-data ta’ valur għoli huwa assoċjat ma’ benefiċċji importanti għas-soċjetà u l-ekonomija. Huma soġġetti għal sett separat ta’ regoli li jiżguraw id-disponibbiltà tagħhom mingħajr ħlas, f’formati li jinqraw minn magna. Dawn jiġu pprovduti permezz ta’ Interfaċċi għall-Ipprogrammar tal-Applikazzjonijiet (APIs) u, fejn rilevanti, bħala tniżżil f’ammonti kbar. l-ambitu tematiku tas-settijiet tad-data ta’ valur għoli huwa pprovdut f’Anness għad-Direttiva.

Il-kategoriji tematiċi ta’ settijiet tad-data ta’ valur għoli, kif imsemmija fl-Artikolu 13(1) tad-Direttiva, huma:

1. ġeospazjali
2. l-osservazzjoni tad-dinja u l-ambjent
3. meteoroloġiċi
4. statistika
5. kumpaniji u sjieda ta’ kumpaniji
6. il-mobilità

Fl-2021, il-Kummissjoni se tadotta lista ta’ settijiet tad-data speċifiċi ta’ valur għoli permezz ta’ att ta’ implimentazzjoni. Dan se jsir fil-limiti stabbiliti u bl-assistenza ta’ Kumitat dwar id-data miftuħa u l-użu mill-ġdid tal-informazzjoni tas-settur pubbliku magħmul minn rappreżentanti mill-pajjiżi tal-UE

Aktar informazzjoni dwar il-Kumitat dwar id-data miftuħa u l-użu mill-ġdid tal-informazzjoni tas-settur pubbliku (Kodiċi: C51600) huwa disponibbli fir- Reġistru tal-Komitoloġija.

Xi ngħidu dwar id-dokumenti tal-Kummissjoni?

Id-Direttiva tpoġġi l-obbligi fuq l-Istati Membri biss. Għalhekk il-Kummissjoni adottat deċiżjoni separata biex tippermetti l- użu mill-ġdid tad-dokumenti tagħha stess — li tmur lil hinn mir-regoli tad-“Direttiva PSI” preċedenti.