Right of initiative
The European Commission is responsible for planning, preparing and proposing new European legislation. This is called the 'right of initiative'.
EU laws defend the interests of the Union and its citizens as a whole. Citizens, businesses, civil society, public authorities or any other stakeholder who may be affected can have their say in the process.
Hoe EU-wetgeving en -beleid tot stand komt
Meestal komt de Commissie op eigen initiatief met wets- en beleidsvoorstellen. Maar ze kan ook voorstellen doen op verzoek van:
- de Europese Raad (staatshoofden en regeringsleiders van alle EU-landen)
- de Raad van de Europese Unie (ministers van alle EU-landen)
- het Europees Parlement (rechtstreeks verkozen door de EU-bevolking)
- de burgers zelf, na een succesvol Europees burgerinitiatief
Bij het ontwerpen van wetten en beleid gaat de Commissie transparant te werk, op basis van feiten en na raadpleging van burgers en stakeholders. Dit noemen we “betere regelgeving”.
Betere regelgeving: waarom en hoe
Hoe verloopt de planning?
In een jaarlijks werkprogramma stelt de Commissie voor zichzelf voor het komende kalenderjaar een aantal politieke prioriteiten vast.
Werkprogramma van de Commissie
Hoe wordt de reikwijdte bepaald?
De Commissie roept op tot het indienen van bijdragen voor het vaststellen van het toepassingsgebied van:
- politiek gevoelige en/of belangrijke nieuwe wetgeving of beleid
- evaluaties (van bestaande wetten of beleidsmaatregelen)
- fitness checks (om alle wetgeving en beleid op een bepaald terrein gezamenlijk te beoordelen)
In een oproep tot het indienen van bijdragen staat wat het probleem is en welke doelstellingen de EU heeft, waarom juist de EU maatregelen moet nemen, wat de beleidsopties zijn en wie er allemaal geraadpleegd zal worden en of er een openbare raadpleging aan de hand van een vragenlijst moet plaatsvinden.
De oproep tot het indienen van bijdragen combineert twee stappen die voorheen na elkaar werden genomen: de routekaart/aanvangseffectbeoordeling en de vragenlijst (eventueel).
Geef uw mening over recent verschenen routekaarten en aanvangseffectbeoordelingen
Hoe wordt het effect beoordeeld?
Zijn de verwachte effecten van een EU-wets- of beleidsvoorstel groot, dan maakt de Commissie een effectbeoordeling voor zij het voorstel indient.
Ze analyseert dan meer in detail wat het probleem is, of er een taak voor de EU is weggelegd en wat de economische, sociale en milieueffecten van de verschillende opties zijn.
De resultaten van de effectbeoordeling neemt de Commissie mee in haar uiteindelijke besluit.
Geef uw mening over effectbeoordelingen
Wie kan er een bijdrage leveren?
Iedereen die belang heeft bij bestaande of voorgestelde wetgeving of beleidsmaatregelen, of te maken kan krijgen met de gevolgen daarvan, kan laten weten hoe hij erover denkt, commentaar leveren of een nota met zijn standpunt indienen of reageren op een openbare raadpleging. Het gaat hierbij onder meer om: openbare nationale, lokale en regionale instanties, ondernemingen, maatschappelijke organisaties en individuele burgers.
Hoe kunt u een bijdrage leveren?
U kunt op verschillende manieren en in verschillende fasen aan het wetgevingsproces bijdragen, van de voorbereidende fase en voorstellen voor nieuwe wetgeving tot de evaluatie van bestaande EU-wetgeving.
U kunt uw opvattingen en ideeën over initiatieven van de Commissie op welk beleidsterrein dan ook, in alle 24 EU-talen delen op de website “Geef uw mening”. U kunt zich aanmelden om op de hoogte te worden gehouden van nieuwe ontwikkelingen tijdens de uitvoering van initiatieven, ook wanneer er al wetgeving is aangenomen.
De Commissie houdt met die feedback rekening als zij wetgeving of beleid aanpast, of als zij gerelateerde wetten of beleidsmaatregelen op een bepaald terrein evalueert.
Inspraak op de website “Geef uw mening”.
Andere vormen van raadpleging
De Commissie kan ook advies van bepaalde specialisten of belanghebbenden inwinnen, bijvoorbeeld via:
- gerichte raadplegingen
- overlegmomenten
- workshops
- seminars
- mkb-panels
- online discussieforums
Hoe wordt de kwaliteit gegarandeerd?
De richtsnoeren en de toolbox voor betere regelgeving bevatten kwaliteitsnormen voor het plannen en voorstellen van beleid en wetgeving.
Richtsnoeren en toolbox voor betere regelgeving
De onafhankelijke Raad voor regelgevingstoetsing controleert de kwaliteit van alle ontwerpeffectbeoordelingen, grote evaluaties en fitness checks.
In principe moet de Raad over elk voorstel, en de bijbehorende effectbeoordeling, een gunstig advies uitbrengen voordat de Commissie het voorstel kan goedkeuren.
Raad voor regelgevingstoetsing
Blijf op de hoogte van nieuwe routekaarten en openbare raadplegingen.